برگزاری هفتمین پیش نشست همایش بینالمللی روش شناسی استخراج علوم انسانی قرآن بنیان
14 دی 1401
این نشست در سالن اجتماعات شهید مکیان سازمان مرکزی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و با حضور اساتید و دانشجویان به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
در این نشست سرکار خانم دکتر مواهب الخطیب به موضوع «استنباط، ماهیت، مبانی و شاخصه های علوم انسانی قرآن بینان» و روش های جدیدی که «استنباط علوم انسانی از قرآن کریم» را ممکن می سازند، پرداختند.
ایشان در ابتدا این مسأله را بیان فرمودند که علما و مفسران فریقین، چند روش را در این خصوص مطرح فرموده اند. ایشان از جمله علمای اهل تسنن، به آراء افراید چون همچون «محمد شلتوت»، «محمد عبده»، «رشید رضا»، «محمد حجازی»، «محمد غزالی»، «امین خولی» اشاره کردند.
ایشان سپس به روش های جدیدی که علمای شیعه در این خصوص ارائه فرموده و آن را بسط داده اند، اشاره نموده و فرمودند این علما برای منسجم و دارای قواعد و ضوابط شدن روش استخراج علوم انسانی از قرآن کریم، تلاش هایی فراوانی نموده اند. وی از جمله این نظریات، به نظریه استنطاق شهید صدر و نظریه اسلمت العلوم و چالش های آن اشاره فرمودند و اینکه بیان این نظریه و حل اشکالات آن توسط آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی مورد مداقه قرار گرفته است. ایشان نظریه دکتر گلشنی در خصوص نظریه عدم تعارض علم و دین را تبیین فرمودند. ایشان در پس از بیان این نظریات، به تشریح نظریه تولید علوم و به خصوص علوم انسانی و اسلامی از قرآن کریم که توسط مقام معظم رهبری مطرح شد پرداختند.
سرکار خانم دکتر مواهب الخطیب در مقام جمع بندی فرمودند که از بررسی روش های بیان شده در کلام علما این نتیجه حاصل می شود که بهترین نظریه در این خصوص همان نظریه استنطاق از قرآن کریم است که علمای شیعه طبق فرمایش امیرالمؤمنین علیه السلام آن را بیان کردند که فرمودند: « ذَلِكَ الْقُرْآنُ فَاسْتَنْطِقُوهُ ...» و آن حضرت مجوز این عمل و این روش برای استخراج علوم با استنطاق از قرآن کریم را بیان فرمودند. مؤسس این نظریه شهید صدر هستند که علمای بزرگواری مانند شهید مطهری، علامه مصباح یزدی، آیت الله جوادی آملی و مقام معظم رهبری با تبیین قوانین، ضوابط، قواعد، مبانی، اهداف و تکنیک ها و استراتژی کامل برای این روش، به خوبی به تبیین چگونگی استخراج علوم اسلامی از قرآن کریم، پرداختند.